Een pizza eten is voor sommige mensen een gruwel, voor anderen een regelmatige bezigheid. Het Italiaanse gerecht heeft enkele eeuwen geleden de wereld veroverd en is in ons land veelvuldig verkrijgbaar. Bezorgdiensten rijden af en aan om ons de ronde deegschijf met allerlei toevoegingen thuis te brengen, terwijl de diepvriesbakken in de supermarkten uitpuilen van de kant-en-klare pizza's. Over de vraag of een pizza nu wel zo'n verstandige keuze is, verschillende meningen nogal.

Diepvriespizza's bevatten over het algemeen weinig gezonde voedingsstoffen. Het aantal vitaminen en mineralen is minimaal en vaak zit er te veel suiker en te veel zout in. Ook de gebruikte conserveringsmiddelen en het bewerkte vlees in pizza's dragen meestal niet echt bij aan een gezond eetpatroon. In tegendeel, dat zijn juist producten die je beter kunt vermijden. Kies je voor een vers bereide pizza van een bezorgdienst, dan ligt het eraan hoe goed het product is dat uit de keuken van dit bedrijf komt. Want er bestaan wel degelijk goede, gezonde pizza's. Dat bewijst een in Italië uitgevoerd grootschalig onderzoek. Italië, we zouden het de bakermat van de pizza kunnen noemen, maar feitelijk aten de Vikingen achthonderd jaar eerder dan de Italianen al een soortgelijk gerecht. Voor het onderzoek werden gegevens van 22.000 personen gebruikt. De uitslag van het onderzoek was verrassend, want de conclusie luidt dat het eten van één of meer porties pizza per week resulteert in een aanmerkelijk lagere kans op het krijgen van slokdarmkanker (-59%) en mond- en keelkanker (-34%). Het risico op het krijgen van dikke darmkanker zou ook afnemen. Belangrijk is dan wel dat het traditionele recept voor het maken van een pizza wordt gehanteerd, waarbij 20% tomatensaus, 20% mozzarella en 4% olijfolie wordt gebruikt. De pizzabodem mag niet meer dan 50% van het totale gerecht zijn en verder hangt het er natuurlijk vooral vanaf welke ingrediënten voor de topping worden gekozen.

Nog een ander grappig onderzoek over pizza's, dat niets met het eten ervan te maken heeft, maar met de emoties die een pizza kennelijk oproept. Een Israëlische gedragspsycholoog beschrijft in zijn boek "Payoff" een experiment dat hij uitvoerde in een fabriek. Hij deelde het voltallige personeel van het bedrijf in vier groepen en elke groep kreeg een bepaalde productiedoelstelling. Bij de eerste groep werd een beloning van 25 euro in het vooruitzicht gesteld, wanneer de doelstelling zou worden gehaald. De mensen in de tweede groep kregen elk een SMS-bericht van de directeur, die ze persoonlijk feliciteerde met het behaalde resultaat. In de derde groep kregen alle werknemers het vooruitzicht op een voucher voor een gratis pizza. De mensen in de vierde groep kregen geen specifieke beloning voor hun werk. Je zou misschien denken dat de mensen voor 25 euro extra beloning wel een stapje harder zouden lopen, maar het tegendeel bleek waar te zijn. De mensen uit de eerste groep liepen niet sneller, maar juist langzamer. De arbeidsproductiviteit ging bij deze groep omlaag, terwijl die van de mensen die een pizza in het vooruitzicht hadden, juist steeg. We worden dus kennelijk enthousiaster als we een pizza krijgen...! Misschien een goede tip voor alle werkgevers in ons land, om geregeld op pizza te trakteren. Nog simpeler is het overigens om een gemeend compliment uit te delen. Dat kost doorgaans niet en wordt het hoogst gewaardeerd. Hierdoor stijgt het gevoel van eigenwaarde en daarmee ook het zelfvertrouwen.

Met een glas alcohol op wordt je wat losser. Je raakt je remmingen enigszins kwijt, bent brutaler en spreekt eerder dingen uit. Niet voor niets zeggen ze dat dronken mensen de waarheid spreken. Naar mate je meer drinkt, verlies je echter ook de controle over je lichaam. Eerst ben je nog aangeschoten, maar na een glas of zeven slaat de situatie om naar dronkenschap. Alcohol wordt via je bloed door je lichaam getransporteerd en bereikt dus ook de hersenen. Je zou kunnen zeggen dat de drank je letterlijk naar het hoofd stijgt. Zou het niet mooi zijn, als we zouden kunnen voorkomen dat we te veel drinken...?

Misschien is die optie dichterbij dan je zou verwachten. Wetenschappers zijn er namelijk in geslaagd om te achterhalen welk deel van de hersenen bepaalt of je wel of niet snel dronken wordt. Het zou gaan om een onderdeel van de kleine hersenen. Daarin bevindt zich volgens de geleerden een receptor die bij sommige mensen gevoeliger is dan bij anderen. De gevoeligheid van deze receptor bepaalt eigenlijk hoeveel drank je inneemt, zo blijkt uit een studie die men hiernaar heeft verricht. Is de receptor niet zo gevoelig, dan duurt het dus een tijd voordat er sprake is van een zekere mate van stimulatie. Intussen ben je dus de nodige glazen alcohol aan het consumeren, met alle gevolgen van dien. Zou de receptor gevoeliger zijn, dan kun je dat zien als een soort alarmbel die gaat rinkelen, waardoor voorkomen wordt dat je te veel gaat drinken. De receptor, die GABAA wordt genoemd, is verbonden aan het centrale zenuwstelsel. Hij bevindt zich aan de achterzijde van de schedel. Overigens zijn de bevindingen van de wetenschappers niet gebaseerd op gegevens die verkregen werden van mensen, maar van muizen.

Wat de onderzoekers daarbij met name bezighield, is de vraag in hoeverre de receptor GABAA te beïnvloeden is van buitenaf. Ze hebben eerst muizen gefokt waarvan de receptoren erg gevoelig waren voor alcohol. Deze muizen hebben ze op een draaischijf gezet, maar daar konden de diertjes niet lang op blijven staan na het consumeren van alcohol. De hoeveelheid alcohol die ze toegediend kregen stond, omgerekend, gelijk aan de hoeveelheid die wij zouden binnenkrijgen wanneer we één à twee glazen zouden drinken. Opvallend was te zien hoe muizen die drie keer zoveel hadden gedronken wel goed op de draaischijf konden blijven staan, wanneer ze receptoren hadden die ongevoelig waren voor alcohol. Nog interessanter was echter dat het toedienen van een bepaalde stof ervoor zorgde dat de neiging om meer alcohol te gaan drinken verdween. De onderzoekers stellen dat dit voor de mens ook geldt. Iemand die gevoelig is voor de negatieve effecten van alcohol, zou volgens hen minder snel alcohol gaan drinken. Het onderzoek werd uitgevoerd aan de universiteit van Washington en er verscheen een publicatie over in de Journal of Neuroscience.

Hoeveel beestjes eet jij gemiddeld per jaar...? En dan hebben we het niet over het vlees van dieren, zoals varkens, runderen, lammeren of paarden. Evenmin spreken we over de relatief nieuwe trend met betrekking tot het bewust consumeren van insecten, zoals gefrituurde sprinkhaan of meelworm. Nee, we hebben het over het nuttigen van bladluizen, mijten, larven en ander klein spul. We zijn het ons zelf meestal niet echt bewust, maar feitelijk eten we op jaarbasis ongeveer een halve kilo van dat soort beestjes op.

Dit cijfer is afkomstig uit de Verenigde Staten, waar een schatting is gemaakt van het aantal minuscuul kleine diertjes dat we onbewust opeten, simpelweg omdat ze zich bevinden in onze voeding. Een maaltje verse spinazie kan bijvoorbeeld best een aantal bladluizen bevatten. Het is haast ondoenlijk om die beestjes allemaal heel secuur te verwijderen. Gelukkig is ons afweersysteem goed bestand tegen dat soort ongewenste gasten, zolang het er niet te veel zijn, worden we er niet ziek van. Drink je wel eens fruitsappen uit een pak...? Het is heel goed denkbaar dat zich ook daarin bepaalde beestjes bevinden. Je hebt nu eenmaal te maken met een natuurproduct en daar horen die beestjes gewoon bij. Ze eruit halen is niet te doen, dat zou enorm kostbaar worden en het maakt de producten er kwalitatief niet beter door. Sterker nog, misschien wordt het product juist wel beter door de aanwezigheid van beestjes, want er zijn bijna tweeduizend soorten insecten die veel eiwitten bevatten en ons bovendien vitamine A en de mineralen ijzer en zink leveren.

Eet je wel eens broccoli uit de diepvries...? Ga er dan maar gerust van uit dat een portie ongeveer 60 bladluizen bevat. In tomatenketchup worden bij nadere inspectie regelmatig larven van fruitvliegjes aangetroffen, terwijl paddenstoelen in blik al snel 74 mijten per 100 gram bevatten. Er zijn zelfs officiële richtlijnen voor de mate waarin (resten van) beestjes in voedingsmiddelen mogen voorkomen. Zo mogen in de Verenigde Staten in diepvriesspinazie maximaal 50 bladluizen, mijten of tripsen worden aangetroffen per 100 gram van deze groente. In een liter sinaasappelsap mogen maximaal vier maden zitten en een kilo bevroren frambozen mag maximaal vier larven bevatten. Tot nu toe hadden we het in deze tekst over insecten die we onbewust door onze voeding mengen, het is als het ware een bijvangst. Daarnaast zijn er ook insecten die (al vele jaren) bewust in voedingsmiddelen worden verwerkt. De kans is groot dat je al regelmatig een hoeveelheid luizen hebt geconsumeerd. Een bepaald type schildluis, dat van oorsprong leeft in Peru, wordt gebruikt om de roze kleurstof te maken die verwerkt wordt in de bekende roze koeken, maar ook in aardbeienyoghurt en milkshakes. Deze kleurstof staat internationaal bekend als E120.

Hoe pakken we de strijd tegen overmatig alcoholgebruik aan...? Moeten we de accijns verhogen, moeten we bier uit de schappen van de supermarkt halen of moeten we nog indringender voorlichtingscampagnes gaan voeren...? Volgens Canadese wetenschappers is het allemaal nog veel eenvoudiger. Gewoon het alcoholpercentage van de gangbare dranken verlagen zou afdoende moeten werken. We krijgen daardoor op relatief eenvoudige wijze minder alcohol binnen en daar vaart onze gezondheid wel bij.

Voor sommigen is het drinken van een behoorlijk aantal biertjes tijdens een avondje stappen of gewoon thuis voor de buis net zo vanzelfsprekend geworden als het poetsen van de tanden of het aanzetten van de televisie. Dat overdaad schaadt, is een algemeen bekend feit en dit geldt zeker voor de consumptie van alcohol. Recent werd een link gelegd tussen het innemen van alcohol en de kans op het ontwikkelen van kanker, maar alcohol vormt op meer fronten een gevaar voor de mens. Het kan leiden tot ernstige aantasting van de lever, om nog maar niet te spreken over het verslavingseffect dat drank heeft op de mens. Het aantal jongeren dat met een acute alcoholvergiftiging wordt opgenomen in een ziekenhuis, stijgt de laatste jaren alarmerend. Kortom, er is werk aan de winkel en wetenschappers van het grootste Canadese verslavingscentrum wilden graag weten wat de beste manier zou zijn om de alcoholconsumptie terug te dringen. Ze hebben de gegevens van een aantal bestaande onderzoeken naast elkaar gelegd en daaruit een analyse gemaakt.

Het verlagen van het alcoholpercentages zou volgens deze onderzoekers heet meest effectief zijn. Een biertje met daarin 5,5 procent alcohol zou op basis van een gewijzigd productieproces in de brouwerij dan bijvoorbeeld nog maar 4,5 procent alcohol bevatten. Dat is een verlaging met meer dan twintig procent. Wanneer het bij dat ene biertje zou blijven, krijgt de consument dus daadwerkelijk minder alcohol binnen. De vraag rijst echter of men er dan niet toe zal overgaan om extra biertjes te bestellen en zo alsnog aan het juiste alcoholpercentage te komen. De wetenschappers denken dat dit niet het geval is. Ze stellen dat mensen het effect van de genoemde verlaging niet direct merken en daardoor niet geneigd zullen zijn om meer te gaan bestellen dan ze voorheen deden. Als dat inderdaad zo is en we dus even veel drankjes consumeren, zou er inderdaad winst voor de gezondheid worden behaald. Tegelijk valt er voor de brouwers ook winst te behalen, want de productiekosten van een biertje dalen wanneer er minder alcohol wordt toegevoegd.

Eet je wel eens watermeloen...? Zo ja, wat doe je dan met de pitjes...? Haal je die eruit...? Spuug je ze uit...? Of slik je ze door...? Kies gerust voor die laatste optie, want juist de pitjes van de watermeloen zitten bomvol goede stoffen. Het zou juist zonde zijn als je niet profiteert van die extra gezondheidsimpuls. Bovendien, zeg nu zelf, doorslikken is toch veel gemakkelijker dan verwijderen...? Bovendien is deze zomerse vrucht ook om een groot aantal andere redenen aan te bevelen.

De naam watermeloen is niet toevallig gekozen, het is namelijk een vrucht met een zeer hoog vochtgehalte. Door watermeloen te eten, breng je dus meteen je vochtniveau een beetje verder op peil. Natuurlijk is het belangrijk om daarnaast ook voldoende water te drinken, maar alle beetjes helpen, toch...? Verder is een watermeloen rijk aan vitamine A, maar de vrucht bevat ook vitamine C, vitamine D en verschillende mineralen, waaronder kalium, mangaan, koper, magnesium, calcium, zink, fosfor en ijzer. Tel daarbij op dat een watermeloen nauwelijks calorieën bevat en de keuze is snel gemaakt, toch...? Om je een indruk te geven, 100 gram watermeloen levert je 37 calorieën op, terwijl een sinaasappel je gemiddeld 48 calorieën oplevert en een appel ongeveer 60 calorieën. Het eten van watermeloen heeft verder nog wel meer interessante kanten. De vrucht bevat citruline en dat is een beproefd middel om erectieproblemen te voorkomen. Het helpt echter ook mee bij het beschermen van de huid tegen vrije radicalen en het resulteert in een strakkere, jonger ogende huid.

Maar ja, die pitjes...? Wat doen we daarmee...? Nou, gewoon doorslikken dus...! Ze vormen namelijk een waardevolle bron van eiwitten...! Het is bij veel mensen al bekend dat het goed is om bijvoorbeeld noten te eten, onder meer vanwege het feit dat ze rijk aan eiwitten zijn, maar ook de pitten van de watermeloen mogen we zeker aan deze lijst toevoegen. Sterker nog, wanneer je alle pitjes zou verzamelen in een kopje, dan heb je met een kopje vol maar liefst tachtig gram eiwit te pakken...! Eiwitten zijn belangrijke bouwstoffen in ons lichaam, we halen ze onder meer uit dierlijke producten zoals vlees en eieren, maar dus ook uit noten en zaden. In de meloenpitjes zitten nog meer goede stoffen, zoals magnesium, ijzer, zink en vitamine B. Deze vitamine is goed voor het op peil houden van onze bloeddruk. De onverzadigde vetten in de meloenpitjes dragen bij aan het verlagen van ons cholesterol en daarmee ook aan het verkleinen van het risico op hart- en vaatziekten. Gepelde (en dus nog beter te verteren) meloenpitjes worden ook verkocht in biologische supermarkten.

De hele week probeer je gezond te leven, door de juiste voeding te kiezen en voldoende te bewegen. Dan is het weekeinde bereikt en lijken we die gezonde gewoonten opeens massaal overboord te zetten. Een keertje zondigen kan geen kwaad, zo luidt de heersende gedachte. Dat blijkt echter een misverstand te zijn, want juist door die onregelmatigheid in het voedingspatroon te creëeren, gaat het mis. Wetenschappers hebben aangetoond dat gezond eten geen zin heeft, wanneer je dat patroon gedurende het weekeinde onderbreekt door junkfood te gaan eten.

Twee stuks fruit per dag, tenminste 250 gram groenten, het is een bekend verhaal. Maar als de werkweek voorbij is lijken we de neiging te gaan krijgen om onzelf te belonen voor het gezonde leven. Dat belonen bestaat dan, gek genoeg, uit ongezond leven. We duiken de kroeg in en consumeren een hoeveelheid alcohol, we kiezen voor gemakkelijk eten, dat meestal niet uitblinkt qua vitaminen en mineralen, we slapen uit en we bewegen minder. Allemaal zaken die een bedreiging vormen voor onze zorgvuldig opgebouwde gezonde leefstijl. Het begint al 's morgens vroeg, wanneer we op de wekker kijken, ons realiseren dat er geen strikte noodzaak is om uit bed te komen en ons nog eens omdraaien. Ons lichaam functioneert het beste op basis van een vaste regelmaat en dat geldt zeker voor het ochtendritueel. Iemand die elke dag op dezelfde tijd opstaat en direct actief wordt, voelt zich veel energieker gedurende de dag. Dat een overmatige hoeveelheid alcohol nooit een goed idee is, dat is in de loop der jaren al duidelijk geworden. Toch laten nog heel wat mensen zich, met name in het weekeinde, flink vollopen in de kroeg of gewoon thuis op de bank.

Los van dit alles blijkt ons afwijkende voedselpatroon in het weekeinde funest te zijn voor onze gezonde leefstijl. Dit laatste is wetenschappelijk aangetoond door een experiment met ratten. Zaken als het slaapritme en alcoholgebruik speelden hierbij geen rol, zodat puur naar het effect van de voeding kon worden gegeken. De ratten, die voor het onderzoek werden gebruikt, werden in drie groepen ingedeeld. De eerste groep kreeg uitsluitend gezond voer te eten, de tweede groep kreeg uitsluitend junkfood, zoals koek, gefrituurd voedsel en chips. Bij de derde groep werd vier dagen lang een gezond dieet toegediend, maar de overige drie dagen kregen ook deze ratten het junkfood te eten. Dat eetpatroon werd zo gedurende vier maanden steeds herhaald. Na die periode werd geconstateerd dat de ratten met het gemengde dieet gemiddeld zo'n 18 procent zwaarder waren geworden dan de ratten die alleen gezond voedsel kregen. Nog veel opzienbarender was de conclusie dat de darmflora van deze ratten nauwelijks verschilde van die bij de ratten die alleen junkfood aten. De darmflora, waarin zich miljoenen micro-organismen bevinden, wijzigt qua samenstelling op basis van de voeding die we tot ons nemen.

Dat het eten van insecten een waardevolle bijdrage kan leveren aan ons voedingspatroon, was al langere tijd bekend. Bepaalde insecten worden aanbevolen vanwege hun hoge proteïnegehalte. Natuurlijk is het niet de bedoeling om de beestjes zou van het tuinhek te plukken en in je mond te steken, ze moeten eerst zorgvuldig bereid worden. Maar er worden al volop insecten gegeten, bijvoorbeeld in gefrituurde vorm. Een nieuwe ontdekking zorgt ervoor dat we er in de toekomst misschien weer een totaal nieuwe superfood bij hebben: kakkerlakkenmelk.

Menig lezer van deze tekst zal misschien even huiveren bij het idee, maar gebleken is dat de substantie, die de diploptera punctata aan de jongen voert, zeer rijk is aan stoffen die ons lichaam goed kan gebruiken. De meeste kakkerlaksoorten leggen eitjes, waaruit de jongen worden geboren. Dat geldt echter niet voor de diploptera punctata, een kakkerlaksoort die de jongen baart en vervolgens groot brengt door een melkachtige substantie toe te dienen. Die stof wordt door de kakkerlak opgeslagen in de vorm van kristallen en deze kristallen zijn door wetenschappers onderzocht. Wat blijkt...? In deze kristallen zitten veel proteïnen, goede vetten en suikers. Allemaal leuk en aardig, maar hoe nu verder...? Je kunt immers niet even een emmertje onder een kakkerlak zetten en beginnen met melken, zoals we dat bij een koe kunnen doen. Bovendien is de hoeveelheid 'melk' die een kakkerlak produceert natuurlijk zeer gering, het is daarom onbegonnen werk om deze stof massaal op natuurlijke wijze te winnen. Maar daar heeft de wetenschap al een antwoord op klaar. Men heeft namelijk de genetische code ontdekt waarmee deze kristallen worden geproduceerd. Door die genetische code toe te passen op schimmels wil men bereiken dat de kristallen op grotere schaal geproduceerd gaan worden.

Indien dit experiment slaagt, zou je de kakkerlakkenmelk kunnen fabriceren op een soort semi-biologische wijze. Het goedje zou dan voor toepassingen in bijvoorbeeld voedingssupplementen beschikbaar kunnen komen, maar misschien kan het ook wel verwerkt worden in sauzen andere producten. Vooralsnog zal er veel onderzoek nodig zijn om de mogelijkheden te verkennen, maar het begin is er in elk geval. Misschien helpt het mensen, die last hebben van kakkerlakken in hun woning, om toch eens op een andere manier naar dit diertje te kijken. Een bijkomend voordeel van de kakkerlakkenmelk, als die geschikt blijkt te zijn voor menselijke consumptie, is dat het, als het ware, In fasen werkt. Bij het verteren van de stoffen in deze kristallen komen weer nieuwe stoffen vrij, die ook weer moeten verteerd. Daardoor duurt het proces van vertering in je lichaam extra lang. Dat biedt mogelijkheden voor toepassing in gebieden waar niet veel voedsel voor handen is. We kennen allemaal de beelden van mensen in Afrikaanse landen, die soms uren moeten lopen om bij voedsel te komen. Wanneer er voedingssupplementen met de kakkerlakkristallen zouden kunnen worden uitgedeeld in dergelijke gebieden, zou dat massale sterfte door honger wellicht flink kunnen indammen.

Veel mensen hebben het verlangen om de snelste te willen zijn. Ze nemen deel aan wedstrijden en proberen die te winnen. Tegelijk bestuderen ze de mogelijkheden om dat doel zo goed mogelijk te bereiken. Hoe meer we weten van de manier waarop ons lichaam werkt, hoe beter we de inname van voedingsmiddelen daarop kunnen afstemmen. Zo kweken we een soort supermensen, die grotere prestaties kunnen verrichten. Een ontwikkeling in dat kader is de ontwikkeling van een nieuwe energiedrank, speciaal bedoeld voor topsporters. De makers van deze energiedrank stoppen er ketonen in, het nieuwe toverwoord voor duurprestaties.

Het drankje wordt als een soort wondermiddel gepresenteerd. Even in het kort iets over de manier waarop ons lichaam energie wint uit voeding. De voeding die we dagelijks tot ons nemen door te eten en drinken, is de brandstof voor ons lichaam. Daar zitten waardevolle stoffen in, die elk een andere functie hebben. Met name suikers en vetten worden door het menselijk lichaam gebruikt om energie uit te winnen. Zijn die niet meer voorradig, dan worden de eigen lichaamsvetten gebruikt. Ze worden omgezet in zogenoemde ketonen, dat zijn chemische verbindingen die het lichaam vervolgens kan gebruiken als energiebronnen. Wanneer ook die voorraad uitgeput raakt, gaat ons lichaam over tot een meer drastische maatregel, namelijk het verbranden van spierweefsel. Dat laatste is natuurlijk geen goede zaak, want juist die spieren heeft een topsporter nodig om goed te kunnen presteren. Maar van de ketonen werd al langere tijd vermoed dat ze het lichaam brengen in een situatie waarin betere prestaties behaald kunnen worden. In de loop der jaren werden al diverse onderzoeken gehouden om te zien wat er precies gebeurt wanneer ons lichaam die ketonen aanmaakt. Zo werd bijvoorbeeld voor miljoenen dollars in dergelijke onderzoeken geïnvesteerd door het Amerikaanse ministerie van defensie. Ook daar is men uiteraard gebaat bij mensen die beter kunnen presteren dan een ander.

Een soortgelijk onderzoek werd in de Britse stad Oxford gehouden met een groep professionele wielrenners. Een deel van hen kreeg een drankje waarin ketonen waren verwerkt. Vervolgens moesten ze op een rollenbank gedurende een half uur proberen zo snel mogelijk vooruit te komen. Ze bleken gemiddeld vierhonderd meter verder te komen dan hun collega's die geen ketonendrankje hadden gekregen. De onderzoekers stellen dat er geen spierweefsel wordt verbrand wanneer er voldoende ketonen aanwezig zijn. Ook zou verzuring van de spieren in dat geval minder snel voorkomen. Bij het beoefenen van duursporten zou dus winst kunnen worden behaald door ketonen toe te dienen. Men heeft daarom meteen een nieuw bedrijf opgericht om dergelijke drankjes te gaan produceren. Daarbij dient wel te worden vermeld dat alleen topsporters baat hebben bij het drinken ervan. Voor mensen die niet zo intensief met sporten bezig zijn, zal het effect van het drankje te verwaarlozen zijn. Los van dit alles blijft natuurlijk de vraag in hoeverre het gewenst is dat we onszelf door middel van dit soort kunstgrepen tot het uiterste proberen te laten gaan. Die discussie zal ongetwijfeld nog heel wat stof doen opwaaien. Overigens is het belangrijke ingrediënt van het Britse drankje toegestaan door de US Food and Drug Administration (FDA), het mag dus zonder problemen gebruikt worden door sporters.

Dat we gezond moeten eten om langer probleemloos te kunnen leven, is voor veel mensen zo langzamerhand wel duidelijk. Je ziet dan ook steeds vaker kritische blikken bij het bekijken van de producten in de supermarkt. Campagnes van de overheid en van diverse organisaties die zich bezig houden met het bestrijden van bepaalde ziektes, werpen hun vruchten af. Toch is er nog veel onwetendheid, waardoor we soms denken gezond bezig te zijn, terwijl dat helemaal niet zo is. Wat zijn de verborgen gevaren in de supermarkt...?

Dat we koekjes, donuts, snacks voor in de friteuse, kant-en-klare sauzen en soepen in blik beter in de schappen kunnen laten staan, is zo langzamerhand wel bekend. Er zijn echter veel meer producten die niet tot de meest verstandige keuzes behoren, terwijl je dat misschien in eerste instantie niet zou vermoeden. Neem nu bijvoorbeeld zalm, een vissoort die als zeer gezond bekend staat vanwege de omega-3 vetzuren die erin zitten. Veel zalm die in Nederland wordt verkocht is echter gekweekte zalm in plaats van zalm die in het wild is gevangen. Vergelijk het maar met de plofkip, een gekweekte zalm is opgegroeid samen met heel veel soortgenoten in een veel te klein net en is vetgemest met allerlei dubieuze voedingsstoffen, zoals soja en gehydrolyseerde kipresten. Dat zijn voedingsmiddelen die de zalm van nature niet krijgt, wetenschappers hebben kweekzalm onderzocht en kwamen tot de conclusie dat deze variant een hoge dosis kankerverwekkende stoffen bevat. De stoffen waar het juist om gaat voor ons als mens, de omega-3 vetzuren en vitamine D, blijken in veel minder hoge mate aanwezig te zijn dan bij zalm in de vrije natuur. Er zijn overigens wel zalmkwekerijen die biologisch verantwoord werken, evenals varianten uit Noorwegen en Alaska die ons in ingeblikte vorm bereiken.

Zuivelproducten worden vaak als een gezonde keus aangemerkt. Maar is dat terecht...? Er zijn bijvoorbeeld veel soorten yoghurt en kwark met een smaakje. Het goede van het zuivelproduct en de smaaksensatie van bijvoorbeeld bosbes of chocolade...? Nee, vooral een bakje vol met suikers, conserveringsmiddelen en kleurstoffen. Deze producten bevatten vaak meer koolhydraten dan eiwitten, terwijl bijvoorbeeld yoghurt in zijn meest pure vorm alleen melk en actieve culturen bevat. Dit is de vorm van yoghurt die je als 'gezond' zou kunnen aanmerken, de vele varianten met smaakjes zijn dat meestal niet. Wil je yoghurt met een fruitsmaak proeven...? Koop dan gewone yoghurt en voeg er zelf het fruit aan toe. Dat resulteert in een veel grotere smaakbeleving en je vermijdt daardoor de zojuist genoemde ongezonde toevoegingen. Dit geldt overigens ook voor veel andere producten. Fabrikanten melden trots op de verpakkingen van veel producten het woord 'bosbessen' omdat het product daar naar smaakt, terwijl die vrucht er in werkelijkheid helemaal niet in zit. Het smaakt wel naar bosbes, maar die smaak wordt bereikt door kunstmatige toevoegingen. De goede antioxidanten, die je normaal gesproken binnen krijgt door het eten van bosbessen, zitten er niet in. Neem dus liever echte bosbessen mee.

Groenten eten is gezond. Maar niet elk product waar groenten in zitten, is gezond. De beste keuze is groenten die onbewerkt zijn, die zo van het land komen en die je thuis in je eigen keuken gaat bereiden. Diepvriesproducten waar groenten aan toegevoegd zijn, bevatten vaak ook een saus, waarin allerlei ongezonde stoffen zitten. Om de groenten langer te kunnen bewaren en om de smaaksensatie te vergroten, voegen fabrikanten bijvoorbeeld extra zout toe. Teveel zout heeft rampzalige gevolgen voor ons lichaam, met name voor de nieren is dat heel slecht. Als je even een kwartiertje de tijd neemt om zelf je eigen maaltijd te bereiden, in plaats van te kiezen voor een kant-en-klare maaltijd, heb je de meest gezonde keuze gemaakt. Zelf koken kan bovendien ook nog een therapeutische bezigheid zijn, je kunt tijdens het koken even je gedachten verzetten en tot innerlijke rust komen. Wees ook alert op producten die minder vet bevatten. Fabrikanten spelen daarmee in op de gedachte dat we niet te veel vet mogen eten. Een pot pindakaas is er daarom meestal in twee varianten, waar dan al snel het predicaat 'light' op gezet wordt. Bedenk echter wel dat er in dat geval vaak voor wordt gekozen om extra suikers toe te voegen, waardoor je grote vraagtekens kunt plaatsen bij de voedingswaarde.

Een hete zomerdag aan het strand of in de tuin. Je hebt het warm en je hebt dorst. Het is altijd belangrijk om voldoende te drinken, maar bij warm weer transpireer je meer en dus verlies je meer vocht. Dat tekort moet worden aangevuld, dus drink in de zomermaanden gerust eens wat extra water. Heb je de neiging om een ijskoud drankje te nuttigen, met veel extra ijsklontjes erin, om zo wat extra verkoeling te krijgen...? Doe dat maar niet...! Hieronder lees je waarom dat geen slim idee is...

Het lijkt zo vanzelfsprekend te zijn. We hebben het warm, dus willen we afkoelen. Door iets kouds te drinken moet dat lukken, zo luidt de heersende gedachte. Het tegendeel is waar. Van een koud drankje ga je het uiteindelijk juist warmer krijgen. Dat komt omdat je lichaam er hard aan moet werken om die koudegolf in het lijf te neutraliseren. Je lichaam is immers voortdurend bezig om de temperatuur zo constant mogelijk te houden. Wanneer je dat gaat beïnvloeden door er een hoeveelheid koude vloeistof in te gieten, komen er allerlei processen op gang die tot doel hebben om de koud weg te nemen. Vergelijk het maar met de verwarming thuis. De thermostaat staat bijvoorbeeld ingesteld op een temperatuur van twintig graden, maar dan opeens gaat de deur open en komt er een vlaag kou van buiten binnen. De temperatuur in huis daalt plotseling en de thermostaat zet de verwarming aan het werk. Precies zo gaat het ook in je lichaam. Je verlaagt weliswaar abrupt de temperatuur door er wat kouds in te gieten, maar je hersenen registreren dat meteen en zorgen ervoor dat er maatregelen worden genomen. Ten eerste kost dat energie, die je beter voor iets anders kunt gebruiken. Ten tweede heeft het dus een averechts effect, want je lichaam gaat de boel opstoken en dus krijg je het even later juist nog warmer. Kies je echter voor iets warms, zoals een glas thee, dan heeft dat een verkoelend effect, omdat de hersenen dan juist aansturen op het verlagen van de temperatuur in het lichaam.

Het drinken van een glas water is altijd de beste keuze. Gewoon neutraal water op kamertemperatuur zorgt ervoor dat je lichaam voldoende gehydrateerd blijft en heeft geen effect op de lichaamstemperatuur. Veel mensen vinden een glas water net iets te neutraal en kiezen daarom voor drankjes die door horecabedrijven en winkels worden verkocht, waaraan allerlei ongezonde stoffen zijn toegevoegd. Wil je water drinken en toch net even iets anders, kies dan voor een gezonde toevoeging. Er is niet eens zo veel fantasie voor nodig om een gezond drankje zelf te bereiden. Snij bijvoorbeeld een limoen in dunne plakjes en voeg die aan je glas water toe. Doe er vervolgens nog een paar takjes verse munt bij en je hebt een heerlijk verfrissend alternatief voor gewoon water. Puur natuur en supergezond. In plaats van munt kun je ook een handje frambozen aan het water toevoegen. De combinatie van limoen en framboos is geweldig en wordt ook vaak toegepast bij het maken van taarten en desserts. Ga je liever voor blauw...? Neem dan een handje blauwe bessen en een paar takjes lavendel. Dat levert ook een verrassend en verfrissend resultaat op. Natuurlijk zijn er nog veel meer verrassende combinaties denkbaar. Watermeloen en basilicum bijvoorbeeld...! Dat resulteert, in combinatie met een glas water, in een echte dorstlesser. Wees creatief en verzin zelf je eigen favoriete soorten water met een natuurlijk smaakje. Drink anderhalf tot twee liter water per dag.